Ο όρος εγκεφαλική παράλυση (Cerebral palsy) χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια ομάδα διαταραχών που προκύπτουν από βλάβη στον εγκέφαλο και έχουν ως κύριο χαρακτηριστικό τη διαταραχή της κινητικότητας. Ενίοτε αλλά όχι πάντα συνοδεύεται από διανοητική καθυστέρηση. Η βλάβη αυτή, μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, κατά τη διάρκεια του τοκετού η μετά τον τοκετό. Ο όρος εγκεφαλική παράλυση περιλαμβάνει μόνο τις περιπτώσεις όπου η βλάβη στον εγκέφαλο δεν εξελίσσεται αλλά παραμένει στάσιμη σε ολόκληρη τη ζωή του ατόμου, χωρίς να βελτιώνεται ή να χειροτερεύει.

Αιτίες που μπορούν να προκαλέσουν εγκεφαλική παράλυση:

·         Έλειψη οξυγόνου στον εγκέφαλο.

·         Αιμοραγία στον εγκέφαλο.  

·         Πρώορος τοκετός

·         Φλεγμονή κατά την διάρκεια της κύησης

·         Γενετική μετάλαξη που μπορεί να επιρρεάσει την ανάπτυξη του εγκεφάλου.

Η εγκεφαλική παράλυση μπορεί να επιρρεάσει διαφορετικά μέλη του σώματος:

·    Παραπληγία/ Ετεροπλευρη: Όταν και τα 4 άκρα έιναι προσβεβλημένα συμπεριλαμβανομένου τους μύες του κορμού και του προσώπου.

·    Διπληγία/Ετεροπλευρη: Όταν τα 2 κάτω άκρα είναι προσβεβλημένα συμπεριλαμβανομένου τους μύες του κορμού.

·    Ημιπληγία /Μονόπλευρη: Όταν το άνω και κάτω άκρο της μίας πλευράς του σώματος είναι προσβεβλημένο συμπεριλαμβανομένου τους μύες του κορμού.

Κινητικοί τύποι

Ανάλογα με την ποιότητα του μυϊκού τόνου και της κίνησης η εγκεφαλική παράλυση χωρίζεται σε 4 κατηγορίες:

• Σπαστική μορφή: Είναι ο συχνότερος τύπος 70%-80% και παρατηρείται αύξηση του μυϊκού τόνου με τη μορφή σπαστικότητας. Οι μύες βρίσκονται σε μία συνεχή σύσπαση γεγονός που οδηγεί σε αδυναμία και δυσκολία στις κινήσεις καθώς οι αγωνιστές και οι ανταγωνιστές μύες συσπώνται ταυτόχρονα.

• Δυσκινησία: Χαρακτηρίζετε από ακούσιες κινήσεις και αποτελεί το 6% των περιπτώσεων. Ωφείλετε σε βλάβη στα βασικά γάγγλια του εγκεφάλου.

• Αταξική μορφή: Χαρακτηρίζεται από τρόμος (τρέμουλο) κατά την προσπάθεια της κίνησης και αποτελεί το 6 % των περιπτώσεων. Επιρρεάζει την ισορροπία and την στάση του σώματος. Το άτομο δηλαδή δεν μπορεί να διατηρήσει μία σταθερή θέση όταν κάθεται ή είναι όρθιο. Οφείλετε σε διαταραχή της παρεγκεφαλίδας.

• Μικτές μορφές εγκεφαλικής παράλυσης: Όταν συνυπάρχει συνδυασμός των παραπάνω όπως για παράδειγμα αταξική μορφή σε συνδυασμό με σπαστικότητα.

Συνοδά προβλήματα:

·    Δυσκολίες βάδισης

·     Δυσκολίες ομιλίας

·      Πόνος

·       Επιληψία

·       Αισθητικο-αντιληπτικές δυσκολίες

·       Δυσκολίες συμπεριφοράς

·       Νοητική υστέρηση

·       Δυσκολίες όραση

·       Δυσκολίες ακοής

·       Γαστροϊσοφαγική παλινδρόμηση

·       Δυσκοιλιότητα

·       Ορθοπεδικά προβλήματα

·        Διαταραχές ύπνου

·        Δυσκολίες κατάποση της τροφής

·        Συχνές λοιμώξεις του αναπνευστικού

·         Μαθησιακές δυσκολίες

Θεραπεία εγκεφαλικής παράλυσης
Η εγκεφαλική παράλυση δεν είναι ιάσιμη. Ωστόσο μπορούμε να βοηθήσουν τα άτομα με εγκεφαλική παράλυση να ξεπεράσουν ή να μειώσουν τα προβληματα που προκύπτουν. Θα πρέπει η αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων να γίνετε από επαγγελματίες υγείας διαφορετικών ειδικοτήτων μέσω μίας διεπιστημονικής ομάδας αποκατάστασης. Αυτή η ομάδα αποκατάστασης συνήθως αποτελείται από τους γιατρούς που παρακολουθούν το παιδί (παιδονευρολόγος, παιδορθοπαιδικός) τους θεραπευτές (φυσιοθεραπευτής, εργοθεραπευτής, λογοθεραπευτής), τον ψυχολόγο, τον κοινωνικό λειτουργό και τον ειδικό παιδαγωγό. Η συμμετοχή των γονέων αλλά και του παιδιού παίζει καταλυτικό ρόλο στην αποκατάσταση του ατόμου.